Nie znając zbytnio historii Azji Południowo-Wschodniej żyłem sobie w przekonaniu, że jednym z najbardziej znaczących wydarzeń w dziejach Wietnamu była wojna tocząca się tam w latach 70-tych XX wieku. Jak się okazało, dość mocno się pomyliłem.
Do zainteresowania się historią tego kraju zainspirował mnie przewodnik, który oprowadzał nas po świątyni w okolicach Tam Coc. Twierdził on, że dwóch z pięciu największych generałów w historii ludzkości pochodziło właśnie z Wietnamu. Jako dowód ich militarnego geniuszu podawał przykłady sukcesów, które osiągnęli w wojnach z Chinami. Opowiedziane pokrótce bitewne anegdotki skłoniły mnie do zagłębienia się nieco bardziej w dawne dzieje tego skrawka świata. Okazało się, że jest to pasjonująca lektura. Jakież było moje zdziwienie kiedy dowiedziałem się, że wolne państwo wietnamskie powstało w X wieku, gdy wykorzystano chwilowe osłabienie Chin po upadku dynastii Tang. Na długo wcześniej, bo przez ponad tysiąc lat, tereny obecnego Wietnamu znajdowały się właśnie pod panowaniem chińskim.
Kolejne lata historii to rządy różnych dynastii, podczas których kraj odnosił początkowo spore sukcesy w wojnach z Chińczykami, Khmerami i Czamami, niekiedy zawierając sojusze z jednymi przeciwko drugim. Na początku XV wieku Wietnam znów – na krótko, bo tylko na kilka lat – dostał się pod panowanie Chin, ale po nastaniu dynastii Lê kraj odzyskał niepodległość. Po Chińczykach pozostał jednak konfucjanizm, który stał się podstawą organizacji państwa.
Wszystko to działo się w czasach gdy Wietnam wcale nie nazywał się Wietnamem. Obecną nazwę państwa wprowadził dopiero cesarz Gia Long, który (dzięki wsparciu Francuzów) zwyciężył w wojnie domowej na przełomie XVIII i XIX wieku. On też przeniósł stolicę kraju do Hue, obwołał się imperatorem i rozpoczął ekspansję, która rychło doprowadziła do ruiny skarb państwa, a w następstwie do rewolty społecznej, skierowanej m.in. przeciwko francuskim misjonarzom.
Wydarzenia nabrały tempa. Francuzi zajęli kraj i ustanowili go swoim terytorium kolonialnym. Ho Chi Minh, wówczas młody polityczny aktywista, zorganizował nieudane powstanie w wietnamskim Yen Bai. Na świecie wybuchła II Wojna Światowa i Indochiny dostały się pod panowanie Japonii, które skończyło się niedługo później wraz z jej kapitulacją. Powracający na scenę polityczną Ho Chi Minh proklamował Demokratyczną Republikę Wietnamu, będącą pierwszą niepodległą republiką Azji Południowej, którą natychmiast próbowała podporządkować sobie Francja. To doprowadziło do Pierwszej Wojny Indochińskiej zakończonej w 1954 roku klęską wojsk francuskich pod Điện Biên Phủ. W tym samym roku na Konferencji Genewskiej ustalono podział Wietnamu na dwa państwa wzdłuż siedemnastego równoleżnika, co w przeciągu dziesięciu lat doprowadziło do wybuchu wojny domowej, w którą zaangażowały się Stany Zjednoczone, Związek Radziecki i Chiny. I tak dochodzimy do momentu w historii Wietnamu, który znają prawie wszyscy. Nie będę więc dalej pisał jak się owa wojna skończyła.
Dodam tylko, że powyższy przegląd wydarzeń jest mocno pobieżny, gdyż zagłębienie się w szczegóły wymagałoby pewnie napisania książki, a nie wpisu na blogu. Tak więc jeśli kogoś zainteresuje temat historii Wietnamu to odsyłam do fachowych źródeł.